ارزیابی جدید سازمان ملل هشدار می‌دهد که شبکهٔ جهانی استخراج بیت کوین به‌شدت به سوخت‌های فسیلی وابسته است و علاوه بر رد پای کربن قابل‌توجه آن، اثرات نگران‌کننده‌ای بر آب و زمین دارد. افزایش فوق‌العاده قیمت ارز های دیجیتال در دههٔ گذشته، سرمایه‌گذاری عظیمی را در بخش ارزهای دیجیتال برانگیخته است. ارزهای دیجیتال توجه سرمایه‌گذاران برتر جهان را از شرکت‌های بزرگ و میلیونرهای عرصهٔ فنّاوری گرفته تا فعالیت‌های غیرقانونی و مجرمانه مانند پول‌شویی و دور زدن تحریم‌ها را به خود جلب کرده است.
به لطف بلاک چین و دیگر پیشرفت‌های فنّاورانه، اکنون ارزهای دیجیتال از مؤلفه‌های نظام مالی مدرن جهان به شمار می‌آیند. گفته می‌شود که آن‌ها حتی پتانسیل شکست قوی‌ترین ارزهای جهان را دارند. رشد بازار ارزهای دیجیتال با دوران معروف به تب طلا در قرن نوزدهم قابل‌مقایسه است. بااین‌همه، این بازار هیجان‌انگیز، جنبهٔ تاریک و پنهان نیز دارد. بر اساس مطالعهٔ جدید کارشناسان سازمان ملل، استخراج ارزهای دیجیتال می‌تواند اثرات محیط‌زیستی زیادی بر اقلیم، آب و زمین داشته باشد. بیت کوین معروف‌ترین و محبوب‌ترین ارز دیجیتال است. بر این اساس، کارشناسان سازمان ملل بر آن شدند تا اثرات محیط‌زیستی بیت کوین را با بررسی فعالیت استخراج بیت کوین در ۷۶ کشور جهان در دورهٔ ۲۰۲۰-۲۰۲۱ ارزیابی کنند. نتایج بررسی شوکه کننده است. افزون بر رد پای کربن قابل‌توجه آن، اثرات نگران‌کننده‌ای بر آب و زمین دارد.
به گفتهٔ «کاوه مدنی»، مدیر مؤسسهٔ آب، محیط‌زیست و سلامت دانشگاه سازمان ملل که هدایت این مطالعه را بر عهده داشت، «نوآوری‌های فنّاورانه غالباً با پیامدهای ناخواسته همراه است و بیت کوین نیز از این قاعده مستثنا نیست.» او می‌افزاید «یافته‌های مطالعه نباید ما را از استفاده از ارزهای دیجیتال دلسرد کند. در عوض، باید ما را وادارد در ضابطه‌مند سازی آن بکوشیم و در پیشرفت‌های فنّاورانه سرمایه‌گذاری کنیم تا کارایی نظام مالی جهانی را بدون آسیب‌رسانان به محیط‌زیست بهبود بخشیم.»
بر اساس نتایج این مطالعه که در مجلهٔ Earth’s Future منتشرشده است، در دورهٔ ۲۰۲۰-۲۰۲۱ شبکهٔ جهانی استخراج بیت کوین حدود ۱۷۳ تراوات-ساعت برق مصرف کرده است. این رقم بدین معنا است که اگر بیت کوین یک کشور بود، مصرف انرژی آن بالاتر از کشوری مانند پاکستان با جمعیتی بیش از ۲۳۰ میلیون نفر در رتبهٔ ۲۷ جهان قرار می‌گرفت. رد پای کربن آن معادل سوزاندن ۸۴ میلیارد پوند زغال‌سنگ یا بهره‌برداری از ۱۹۰ نیروگاه گاز طبیعی بود. برای جبران این رد پا، لازم است حدود چهار میلیارد درخت کاشته شود که مساحتی تقریباً برابر با مساحت هلند، سوئیس یا دانمارک یا هفت درصد از جنگل‌های آمازون را پوشش می‌دهد.
در این دورهٔ زمانی، رد پای آب استخراج بیت کوین معادل آب موردنیاز برای پر کردن بیش از ۶۶۰ هزار استخر شنا در اندازهٔ مسابقات المپیک بود. این مقدار آب برای تأمین نیازهای خانگی بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در روستاهای جنوب صحرای آفریقا کافی است. رد پای زمین استخراج بیت کوین در این دوره، حدود یک و نیم برابر مساحت لوس‌آنجلس بود.
بنا به نظر کارشناسان سازمان ملل، استخراج بیت کوین به‌شدت به منابع انرژی فسیلی متکی است، به‌طوری‌که زغال‌سنگ ۴۵ درصد از ترکیب تأمین انرژی بیت کوین را تشکیل می‌دهد و پس‌ازآن گاز طبیعی (۲۱ درصد) قرار دارد. برقابی که منبع انرژی تجدید پذیر با اثرات قابل‌توجه بر آب و محیط‌زیست به شمار می‌آید، مهم‌ترین منبع انرژی تجدید پذیر شبکه استخراج بیت کوین است و ۱۶ درصد از نیاز برق آن را برآورده می‌کند. انرژی هسته‌ای سهم قابل‌توجه ۹ درصدی در ترکیب منابع تأمین انرژی بیت کوین دارد، درحالی‌که انرژی‌های تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی تنها ۲ و ۵ درصد از کل برق مصرفی بیت کوین را تأمین می‌کنند. چین با اختلاف زیاد، بزرگ‌ترین کشور استخراج بیت کوین بوده است. برای جبران انتشار کربن حاصل از استخراج بیت کوین در چین در سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲ باید حدود دو میلیارد درخت کاشته شود که مساحتی معادل مجموع پرتغال و ایرلند یا ۴۵ هزار برابر مساحت پارک مرکزی شهر نیویورک را پوشش می‌دهد. غیر از چین، ۱۰ کشور برتر استخراج بیت کوین در سال‌های ۲۰۲۰-۲۰۲۱ عبارت‌اند از ایالات‌متحده، قزاقستان، روسیه، مالزی، کانادا، آلمان، ایران، ایرلند و سنگاپور.
به گفتهٔ «ساناز چمن‌آرا»، نویسندهٔ اصلی گزارش مطالعه و عضو مرکز پژوهش‌های محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی دانشگاه سازمان ملل، «ازآنجاکه کشورها از منابع مختلف انرژی برای تولید برق استفاده می‌کنند، اثرات تولید برق آن‌ها بر اقلیم، آب و زمین یکسان نیست. رتبه‌بندی کشورها ازنظر اثرات محیط‌زیستی استخراج بیت کوین بسته به اینکه کدام رد پای محیط‌زیستی در نظر گرفته شود، تغییر می‌کند.»
نروژ، سوئد، تایلند و بریتانیا ازجمله کشورهایی هستند که با در نظر گرفتن تأثیر استخراج بیت کوین بر آب یا زمین، در فهرست ۱۰ فهرست برتر قرار می‌گیرند. بر روی‌هم ۱۰ کشور برتر استخراج بیت کوین ازنظر رد پای محیط‌زیستی، مسئول ۹۲ تا ۹۴ درصد تأثیر بیت کوین برجهانی کربن، آب و زمین هستند.
این گزارش همچنین شامل توصیه‌های کارشناسان سازمان ملل دربارهٔ تدابیر احتمالی دولت‌ها برای پایش و کاهش اثرات محیط‌زیستی ارزهای دیجیتال است. ازجمله پیشنهادها، سرمایه‌گذاری در دیگر انواع ارزهای دیجیتال است که کارایی بالاتری در مصرف انرژی و زیان کمتری برای محیط‌زیست دارند.
این مطالعه همچنین خواستار توجه به اثرات فرامرزی و فرا نسلی استخراج ارزهای دیجیتال است. مدنی می‌گوید: «وقتی درمی‌یابید که چه گروه‌هایی در حال حاضر از استخراج بیت کوین سود می‌برند و چه کشورها و نسل‌هایی بیشترین آسیب را از پیامدهای محیط‌زیستی آن متحمل می‌شوند، نمی‌توانید به پیامدهای نابرابر و ناعادلانهٔ بخش بی‌ضابطه ارز دیجیتال بی‌توجه باشید.»
